Druimentaere

Ein vanne unieke kinmerke van ós Limburgs is 'n typische verveuging van wèrkwäörd die in Limburg allein bezujes Ech-Zöstere veurkump: 't gerundium; de gelieërdje naam veur de oetgank op -aere of -entaere. Wiewaal v'r 't ós in Lin neet inne móndj numme, gebroek ich 't gerundium al jaore es titel veur mien columns: 'druimentaere'. Vrie vertaaldj nao 't Lins is 't 'terwiel ich druim', 'in mien druime' of 'al druimendj'.

't Gerundium is allein gecombineerdj mit 'n anger wèrkwaord te gebroeke. 'Knoterentaere of fluitentaere d'n aafwas doon'; rennentaere boeëdsjappe doon', of sjlaopentaere riek waere'; 'roukentaere de piep' of 'zingentaere de kèrk oet gaon'. Op kèrmesmaondig 'sjravelentaere heives gaon'. D'r sjiene luuj te zeen die sjmörges 'sjietentaere de gezèt laeze'. Ómmesang geit natuurlik ouch: 'laezentaere sjiete'.

Get jaore trök zóng Norbert Thijsse op 'ne leedjesaovendj vanne Kwekkerte: 'Es de blajer beginne te kleure, den weit ich 't is weer zo wied; druimentaere zeen ich 't gebeure, 't begin van dae joeksige tied'. Geweldig toch, 'n uniek Limburgs taalgebroek det euveral oet aan 't oetsjterve is, kreeg hie in eige dörp nuuj laeve ingezónge. Vurrige waek zaoterdig brachte get Kwekkerte op 'n broelof 'n ode aan't keesverse broedspaar mit 'n leedje wo-in ich ze huuërdje zinge: ' 'n kwestie van sjlech druimentaere'. Grammaticaal ginge ze de mis in door dees wèrkwaordsvorm es zelfstenjig naamwaord te gebroeke, 't mót aevel gezag waere det 'druimentaere' prachtig op rijm wórt gezatj op 'misère'. Meh 't woor baovenal prachtig óm det 'druimentaere' weer 'ns oet get Linder kaele te huuëre galme.

Waem bön ich den óm 't euver det grammaticaal misserke te höbbe; ich höb d'r mich zelf ouch net sjöljig aan gemaaktj. Vanaaf vandaag zeen al mien aoj columns en get anger sjrieverieje gebunjeldj te koup ónder de titel: 'ram gedruimentaerdj... en nag alles op 'n rie'. 'n Book mit alle columns die ich sjreef van 2004 toet 2017 en waat in die jaore wiejer oet mien pen koom*. Mit dae titel, womit ich bewusj 'n luipke mit de grammatica noom, kins se druimentaere allein mer 'n uigske dichkniepe es drie Kwekkerte zich zoeë'n eigeste luipke pakke.

Allè,

Jan Sjure,
reagere: jan.sjure@druimentaere.nl

*  Sjure J. Ram gedruimentaerdj ... en nag alles op 'n rie. Limburger.nl/mijnboek, 2024.

Deel dit bericht: