Jungeldebungel

Ich mót 'n jaor of ach, nege zeen gewaes wie ich 't alfabet kós opzègke. 't Woor den ouch neet nieks, zèsentwintjig versjillende letters en die onnag 'ns in de gooj volgorde ónthaoje. Ich mót 'n jaor of ein, angerhalf gewaes zeen wie ich door begós te kriege wie ich die zèsentwintjig letterkes kós gaon gebroeke. Es mien aojers in dae tied Ingels hejje gekaldj, hej ich wie ich twieë, drie woor al door det ich waal "I come tomorrow" en "tomorrow I come" kós zègke, mer neet "tomorrow come I'. Mien weegske sjtóng aevel in Lin en dao wós ich es twieë-, driejäörig boeksebäömke al det ich hie waal "ich kóm mörge" en "mörge kóm ich" móch zègke, mer det "mörge ich kóm'' ech neet kós in 't Lins.

Wie is 't meugelik det wie ich nag neet zoeëget sumpels es fietse kós, waal al ieëwigs väöl taalregels en de daobie huuërendje oetzunjeringe probleemloeës wós te gebroeke. Die vraog sjtuit in 'n book det ich 'n paar jaor geleje loos* en koom weer op wie dinsdig inne gezèt 'n artikel sjtóng euver 'jungle the bungle'**. 't Góng euver 'ne app womit kinjer van twieë, drie toet 'n jaor of ach mer leefs drie tale kónne lieëre. Carolina Bóngers, de vrouw die de app haet óntwikkeldj, kin d'r euver mitkalle. Häör Sjpaanse moder en Nederlandse vader gebroekdje häör eige modertaal taege de kinjer en óngerein góng 't in 't Ingels. 't Carolientje lieërdje sjpelenderwies drie tale.

't Limburgs en daomit ouch ós Lins geit hel achteroet. Zien typische kinmerke verdwiene es sjnieë veur de zón ónger invloed van 't Nederlands. Wo ich beveurbeeldj nag "ich maakdje" zègk, huuër ich mien kinjer "ich maakte" zègke. Zoeëmer ein vanne godwètjwieväöl unieke trèkskes van 't Lins die ós euver- euver- euvergroeëtaojers ieëwe in sjtandj höbbe wete te haoje, zeen in ein generatie verdwene. Waat zów 't sjoeën zeen es v'r zónne app veur 't Lins hejje. Ingesjpraoke door Linder luuj van 'n jaor of zevetig, tachtig en op zich jungeldebungels zoeë jónk wie meugelik bie ós kinjer en kinjskinjer op häör ieëste mobielkes insjtallere. Druimentaere huuër ich mie Lins nag jaore Lins blieve.

Allè,

Jan Sjure,

... reagere: jan.sjure@druimentaere.nl

*    Zeulstra H. De geniale eenvoud van taal. Uitgeverij Wereldbibliotheek, 2020.
**  Jungle the bungle: jonge kinderen kunnen drie talen leren met door Carolina bedachte app. De Limburger, 20 februari 2024: regio 5.

 

Deel dit bericht: